Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Paciènci(-sanguino)
Rumex sanguineus
Polygonaceae
Nom en français : Oseille sanguine.
Descripcioun :Aquesto paciènci, pulèu raro au nostre, trachis dins li fourèst fresco, li gaudre e proche d'aigo. Li fueio en cor à la baso, amé un pecou, soun pas acido. Se recounèis subretout à si valvo de fru entiero, pu longo que larjo emé soulamen un couissin desveloupa (au contro de Rumex conglomeratus que n'a tres). Coumpara emé la paciènci-agroumelado, proun coumuno que ié sèmblo proun.
Usanço :Es estado cultivado en Éuroupo coume liume. S'adoubo coume d'espinarc, pamens fau chanja mai d'un cop l'aigo de couissoun. Ramentan que faudrié pas trop en manja malodi l'acide óussali.
Port : Erbo
Taio : 30 à 90 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Fourèst fresco
- Gaudre
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rumex sanguineus L., 1753